Deprem Testi Nasıl Yapılır?
Artık görevini yerine getirememekte olan yapı ve alanlar için kanunlaştırılan kentsel dönüşümün başlatılabilmesi için ilk adım olarak kabul edilen deprem testi, yapılması zorunlu adımlar arasındadır. Bu alanda yetkilendirilen firmalar tarafından yaptırılabilen bu testler yapı ya da alanın doğal afetlere karşı risk içerip içermediğini belgeleyen rapor niteliği taşımaktadır.
Tüm bu testin dönüşüme uygun cevap vermesi için taşınmazın bazı özellikleri bünyesinde barındırması gereklidir. Farklı kavramlar ile açıklanan bu test için öncelikle bu kavramların anlamlarının bilinmesi gereklidir. 2007 yılında çıkartılan kanunla yürürlüğe alınan yönetmelik sonucu mevcutta bulunan binaların değerlendirilmesi ve yenilenmesi için kentsel dönüşüm sürecine izin verilmesi DBYBHY 2007 olarak tanımlanmaktadır.
Deprem Testi Kavramları
DBYBHY 2007 dışında 2013 yılı içerisinde ortaya çıkan Afet riski altındaki alanların dönüşümü kanunu ile de tespit edilen riskli binaların dönüşüme katılmasına ise RBTE 2013 adı verilmektedir. Kritik kat olarak adlandırılan kavram ise toprakla tutulan kiriş sayısının diğerlerinden az olduğu katlardır. Çoğunlukla binalarda zemin kat veya bodrum katı olarak adlandırılmaktadır.
N harfi ile bina içerisinde yer alan tüm katlar ifade edilirken, H harfi ile binada bulunan kritik kat dahil edilmeden sayılan kat sayısı ifade edilmektedir. Her kavramın kendine özgü özellikleri bulunmaktadır. Deprem testleri sırasında rapor üzerinde belirlenen bu kavramların anlamlarının bilinmesi raporun detaylandırılmasını kolaylaştırmaktadır.
Deprem Testinde DBYBHY 2007 ve RBTE 2013
DBYBHY 2007 olarak adlandırılan bu kavram güncelde bulunan yapıların deprem testine uygunluk verilerek kentsel dönüşüm çalışmaları ile güçlendirilmesini ifade etmektedir. Bu kavramda yer alacak yapının en fazla orta düzeyde kullanılabilirlik özelliğini taşıması esas alınmaktadır. RBTE 2013 kavramı ise kentsel dönüşüm için gerekli şartların tamamını sağlayan yapılardan alınan karot ve beton numuneleri ile deprem testinin yapılması anlamını taşımaktadır.
Böylelikle özellikle kritik katlardan alınan bu numunelerle yapının depreme dayanıklılığı ölçülmektedir. Çıkan sonuca göre raporlanan deprem testi sonuç raporu kentsel dönüşümün kapılarını açmaktadır. Bu kavramın avantajlarından bir tanesi deprem testi için yalnızca kritik kat üzerinden numune alma işleminin yapılmasıdır. Böylelikle zamandan da tasarruf sağlanmış olmaktadır.
